Nên áp dụng phương pháp nào để xử lý nước cứng tại nhà?

Nước cứng nếu không được áp dụng các biện pháp xử lý để làm mềm thì khi sử dụng nó có thể gây một số tác hại tới sức khỏe. Vậy bạn nên xử lý nước cứng thế nào? Hãy cùng đọc bài viết dưới đây để tìm ra cách làm mềm nước cứng hiệu quả.

5 phương pháp xử lý nước cứng hiệu quả

Hiện nay, có nhiều phương pháp khác nhau đã được áp dụng để xử lý nước cứng như sử dụng hạt nhựa để trao đổi ion, dùng hóa chất, dùng phương pháp nhiệt, dùng phương pháp tổng hợp và sử dụng máy lọc nước. Mỗi phương pháp xử lý nước cứng kể trên đều có ưu, nhược điểm khác nhau. Tùy thuộc vào loại nước cứng và điều kiện của mỗi gia đình mà bạn có thể lựa chọn phương pháp xử lý nước cứng phù hợp.

Xử lý nước cứng bằng phương pháp nhiệt

Nước cứng và cách làm mềm nước cứng là thắc mắc của nhiều người. Đáp án đầu tiên cho câu hỏi này là sử dụng nhiệt. Đây là phương pháp xử lý nước cứng tại nhà đơn giản. Bạn có thể đun hoặc chưng cất nước cứng của nhà mình lên mục đích là giúp sử dụng nhiệt để tạo thành muối kết tủa ở đáy ấm. Quá trình hóa học mô tả quá trình làm mềm nước cứng bằng phương pháp nhiệt:

Ca(HCO3)2 => CaCO3 + H2O + CO2

Khi đun nóng nước, canxi hiđrocacbonat sẽ được phân tách thành muối Canxi cacbonat, nước và khí CO2. Khí CO2 sẽ bay lên và thoát ra khỏi nước, lúc này trong ấm chỉ còn nước và muối canxi cacbonat (CaCO3) bị lắng xuống dưới ấm.

Còn đối với ion Magie, quá trình sử dụng nhiệt này sẽ giúp loại bỏ khoáng chất trong nước bằng cách sau: Ở nhiệt độ thấp, dưới 180 độ C, Magie Hidrocacbonat  sẽ bị thủy phân thành  Magie cacbonat, nước và khí CO2 theo phương trình sau: Mg(HCO3)2 => MgCO3 + H2O + CO2. Tuy nhiên, khi tăng nhiệt độ lên, muối MgCO3 tiếp tục bị thủy phân tạo thành Magie hydroxit ( Mg(OH)2) không tan trong nước. Khi uống nước, bạn chỉ cần lọc bỏ cặn là có thể sử dụng được.

• Ưu điểm: Phương pháp làm mềm nước cứng này có thể thực hiện tại nhà, ít tốn kém nên phù hợp với nhiều gia đình.
• Nhược điểm: Làm mềm nước cứng bằng phương pháp nhiệt chỉ dành cho nước cứng tạm thời không áp dụng với nước cứng vĩnh viễn và nước cứng toàn phần. Thêm vào đó, các mảng bám do muối cacbonat tích tụ có thể làm hỏng các thiết bị đun nấu hoặc dựng nước, do vậy bạn không nên sử dụng lâu dài. Nước cứng được làm mềm bằng cách này cũng chỉ nên sử dụng hết trong 24 giờ để đảm bảo sức khỏe.

Làm mềm nước cứng bằng phương pháp trao đổi ion

Đây là phương pháp xử lý nước cứng được nhiều người sử dụng. Phương pháp này sử dụng một số loại hạt nhựa không tan có chứa các ion như Natri, Kali (ít phổ biến hơn) để trao đổi ion Canxi và Magie trong nước, điều này giúp làm mềm nước cứng.

Nguyên lý hoạt động của phương pháp này: Nước cứng sau khi đi vào bộ lọc qua các hạt nhựa sẽ trao đổi ion. Các Ion Ca+ và Mg+ trong nước sẽ bị giữ lại và giải phóng Na hoặc Ka vào nước, từ đó giúp nước mềm hơn.

• Ưu điểm: Cách làm mềm nước cứng này giúp làm mềm nước cứng hiệu quả, dễ áp dụng và tốn ít chi phí.
• Nhược điểm: Phương pháp xử lý nước cứng này giúp giải phóng natri hoặc kali vào nước. Khoáng chất Natri có thể gây những ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe, đặc biệt là những người mắc bệnh thận, tăng huyết áp… nếu được bổ sung vào cơ thể với lượng nhiều. Do vậy, nếu đang mắc bệnh hoặc để đảm bảo an toàn, bạn sẽ phải lắp thêm bộ lọc thẩm thấu ngược để loại bỏ 2 khoáng chất trên sau khi làm mềm nước.

Áp dụng hóa chất để làm mềm nước

Dùng hóa chất để làm mềm nước là cách sử dụng các loại hóa chất khác nhau kết hợp với ion canxi và magie trong nước để tạo thành hợp chất không tan. Bạn có thể lọc bỏ cặn bã đi và sử dụng nước như bình thường.

Các hóa chất thường được dùng để làm mềm nước là vôi, soda (Na2CO3), bari Hydroxit (Ba(OH)2), photphat natri (Na3PO4) … Tuy nhiên, khi xử lý bằng hóa chất cần lưu ý đến chất lượng của nguồn nước cũng như mức độ làm mềm của từng loại hóa chất. Các loại hóa chất được dùng để xử lý nước cứng sẽ có ưu nhược điểm khác nhau.

• Làm mềm nước bằng đá vôi: Khi cho vôi vào nước nó sẽ phản ứng với magie và canxi tạo thành 2 chất không tan là Mg(OH)2, CaCO3. Phần kết tủa này sẽ dễ dàng được tách ra và nước sẽ được làm mềm. Phương pháp xử lý nước cứng này chỉ phù hợp với nước cứng tạm thời, nước cứng vĩnh cửu không có tác dụng.
• Làm mềm nước bằng baking soda: Phương pháp này có thể được sử dụng để làm mềm nước cứng tạm thời và nước cứng vĩnh cửu. Khi cho vào nước, anion CO3 2- sẽ tác dụng với ion Ca+ và Mg+… để tạo các hợp chất kết tủa và lắng cặn dưới đáy ấm. Khi sử dụng hóa chất này để làm mềm nước, nồng độ Na+ trong nước sẽ tăng cao. Quá nhiều natri trong nước có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.
• Làm mềm nước bằng Bari Hydroxit: Bari hydroxit (Ba(OH)2) cũng là một trong những loại hóa chất thường được sử dụng để làm mềm nước. Khi cho Ba(OH)2 vào nước nó sẽ diễn ra phản ứng trao đổi ion. Nhóm (OH)- sẽ kết hợp với hai ion Mg 2+, Ca 2+, (SO4) 2-  tạo ra kết tủa Mg(OH)2, Ca(OH)2 và BaSO4. Ba loại kết tủa này sẽ lắng xuống đáy và bạn có thể dễ dàng gạn lấy nước đã được làm mềm ở phía trên.

Làm mềm nước bằng máy lọc nước

Đây là cách làm mềm nước đang được nhiều gia đình tin tưởng áp dụng trong thời gian gần đây. Hai loại máy lọc nước thường được sử dụng để làm mềm nước cứng đó là máy lọc nước RO và máy lọc nước điện giải (hay còn gọi là máy lọc nước ion kiềm). Cơ chế hoạt động của hai loại máy lọc nước này khác nhau nên nó giúp làm mềm nước bằng 2 cách khác nhau.

• Máy lọc nước RO:

Máy lọc nước RO sử dụng màng lọc thẩm thấu ngược RO. Khi nước đi vào trong máy, nó sẽ trải qua một loạt các quả lọc và màng lọc khác nhau. Quá trình lọc này sẽ giúp loại bỏ các tạp chất có hại trong nước và cả ion magie và canxi, natri, kali… Nước sau khi lọc có thể sử dụng luôn, không cần tốn thời gian đun nấu. Tuy nhiên, nhược điểm khi dùng cách xử lý nước cứng này là các khoáng chất canxi và magie trong nước bị loại bỏ hết và nước chỉ được làm mềm sau khi qua máy lọc, điều này khiến các thiết bị dẫn nước (đường ống nước) vẫn có khả năng hư hỏng.

• Máy lọc nước điện giải:

Máy lọc nước điện giải là thiết bị làm mềm nước hiệu quả, nguồn nước sau khi lọc đã được làm mềm và có đặc tính kiềm, chống oxy hóa tốt cho sức khỏe. Cơ chế làm mềm nước cứng của máy lọc nước ion kiềm như sau:

Máy lọc nước kiềm có thể trải qua 2 quá trình đó là quá trình lọc và điện phân. Khi nước được đưa vào máy, nó sẽ được đưa đến bộ phận lọc ứng dụng công nghệ nano để loại bỏ tạp chất, vi khuẩn có hại và một phần khoáng chất canxi và magie tồn tại trong nước.

Sau khi trải qua quá trình lọc này, nước sẽ đảm bảo 2 tiêu chuẩn là không chứa vi khuẩn, tạp chất và có hàm lượng khoáng chất ở mức cho phép. Tiếp đó, nước sẽ được đưa đến buồng điện phân. Tại đây, các tấm điện cực sẽ phân tách nước thành ion H+ và OH-. Nước được tạo ra sẽ mang tính kiềm tốt cho sức khỏe nhưng vẫn giữ được hàm lượng khoáng chất vừa đủ để bổ sung cho thể mà không gây hại gì. Nhược điểm của phương pháp làm mềm nước bằng ion kiềm là chi phí mua máy lọc nước điện giải khá đắt và nước chỉ đem lại hiệu quả tốt nhất nếu sử dụng trực tiếp tại vòi.

Phương pháp tổng hợp

Phương pháp này kết hợp 2 – 3 phương pháp làm mềm nước trên. Do kết hợp nhiều cách làm mềm nước khác nhau nên nó có thể làm mềm cả nước cứng tạm thời và nước cứng vĩnh cửu. Tuy nhiên để làm mềm nước bạn cần tốn một khoản chi phí khá cao.

Lưu ý khi sử dụng nước cứng đã được xử lý

Nước cứng sau khi được xử lý là bạn có thể sử dụng chúng để ăn uống, sinh hoạt hàng ngày mà không lo ngại sức khỏe bị ảnh hưởng. Tuy nhiên khi sử dụng nước cứng đã được làm mềm, người dùng cần lưu ý một số điều sau:

• Với cách xử lý nước cứng bằng nhiệt nên dùng hết nước càng sớm càng tốt bởi càng để lâu thì nguy cơ tính cứng của nước quay lại sẽ càng cao.
• Nên lọc kỹ nước để loại bỏ hết các muối kết tủa của canxi và magie trong nước.
• Mỗi phương pháp xử lý nước cứng khác nhau đều có ưu, nhược điểm riêng, bạn có dựa vào loại nước cứng nhà mình, tài chính của bản thân để lựa chọn cách xử lý phù hợp nhất.
• Nước cứng được xử lý qua máy lọc nước điện giải có thể sử dụng luôn mà không cần đun nấu.
• Làm mềm nước cứng bằng hóa chất cần chú ý đến liều lượng hóa chất và nhiệt độ phù hợp, như vậy phản ứng mới có thể diễn ra. Không dùng quá nhiều vì nó có thể ảnh hưởng đến chất lượng của nước.
• Dùng máy lọc nước RO làm mềm nước sẽ loại bỏ hết các khoáng chất cần thiết trong nước, do vậy khi áp dụng cách này bạn nên chú ý bổ sung khoáng chất cho cơ thể để tránh tình trạng thiếu hụt.
• Nên chú ý vệ sinh lõi lọc của máy RO và máy lọc nước điện giải vì muối bị kết tủa có thể bám vào màng lọc gây hư hỏng màng lọc và ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước.

Trên đây là những cách xử lý nước cứng phổ biến được áp dụng tại nhiều gia đình. Bạn có thể tham khảo và lựa chọn các cách làm mềm nước khác nhau. Dù mỗi cách trên đều có ưu và nhược điểm khác nhau nhưng việc sử dụng nước cứng đã được làm mềm bằng các phương pháp trên sẽ tốt hơn so với việc dùng nước cứng thông thường.